سنسور اکسیژن در حقیقت سنسوریست که در ابتدای سیستم خروجی دود(اگزوز) خودرو نصب میگردد و با اندازه گیری اطلاعات گازهای خروجی و ارسال آن به ECU خودرو، روی پاشش سوخت و مقدار آن تاثیر میگذارد. این سنسور در خودرو هایی با تکنولوژی قدیمی تر تکی و در خودروهایی با استاندارد های یورو 4 و بالاتر بیش از یک عدد(معمولا دو تایی) میباشد. هنگام کاربری سنسور اکسیژن در خودرو توسط شرکت سازنده به صورت تکی، قبل از کاتالیزور و در صورت کاربری دوتایی، یکی قبل و یکی بعد نصب میشود.
در ساخت این سنسور از یک قطعه سرامیکی (معمولا از جنس زیرکونیوم) استفاده میشود، که وظیفهی دریافت اطلاعات گاز خروجی را دارد. این قطعه مهمترین و حساسترین قسمت این سنسور است که اکثر خرابیهای این سنسور به دلیل آسیب به این قطعه به وجود میآید.
مهمترین مواردی که باعث خرابی این سنسور میشوند به شرح زیر است:
1.دوده زدن سنسور اکسیژن:
مواردی که عملکرد موتور به دلیل احتراق ناقص مخطل میشود یا در خودروهایی که مشکل روغن سوزی شدید دارند دود حاصله باعث مختل شدن محاسبات سنسور و در نتیجه ارسال اطلاعات غلط به ECU خودرو می شود.
2.خرابی سرامیک سنسور اکسیژن:
سرامیک داخلی سنسور، در برند های نا مرغوب کیفیت مطلوبی ندارند. هم چنین در مواردی که این سنسور به دلیل بیدقتی تعمیرکار یا ناواردی شخص ضربه شدیدی میخورد، با شکستن سرامیک عملکرد مناسبی ندارد و این سنسور باید تعویض گردد.
3.خرابی سیمهای ورودی و خروجی:
معمولا در ساخت این سنسور از 4 سیم استفاده میشود که دو تای آن وظیفه انتقال اطلاعات و بقیه برای تامین برق این سنسور است. خرابی روکش و اتصالی در این سیم های روی عملکرد سنسور تاثیر گذاشته و در صورت قطع شدن سنسور کار نمیکند. برای همین برای تعویض این سنسور خودرو حتما باید سرد باشد تا اتصالات جدا نشوند.
در تقریبا تمامی مواردی که این سنسور آسیب میبیند، قابل تعمیر نیست و باید تعویض گردد.
انواع این سنسور و نحوه تشخیص آنها:
همانطور که ممکن است شنیده باشید برخی از تعمیرکاران از اصطلاح ساژمی و زیمنسی برای تمایز انواع این سنسور استفاده میکنند که سنسورهای با سوکت مستطیل شکل، ساژم و سنسور های سوکت مربعی زیمنس هستند.
این سنسور با طول سیمهای متفاوت و بسته به نوع خودرو تولید می شود. بلند ترین طول سیم مربوط به سنسورهای خودرو پژو 405 و مشابه آن میباشد.
نحوه شست وشو سنسور اکسیژن:
با شست و شوی این سنسور طول عمر آن افزایش یافته و خودروی شما اصطلاحا نرم تر گاز میخورد. برای شست و شوی آن ابتدا از سرد بودن خودرو و محل سنسور اطمینان حاصل نمایید و قبل از شروع باز کردن وسایل و ابزار مناسب که شامل پیچ گوشتی و آچار مناسب و محلول شست و شوی دلخواه را آماده نمایید. برای باز کردن سنسور دقت زیادی به خرج دهید تا از آسیب به این سنسور جلوگیری کنید. میتوانید برای تمیز کردن این سنسور از اسپری شست و شوی قطعات الکترونیکی و مداری استفاده کنید. دقت داشته باشید برای حفظ سلامتی خود از ماسک و دستکش مخصوص استفاده کنید چرا که دوده ها و موادی که دور سنسور جمع شده برای سلامتی شما مضر است. پس از شست وشوی سنسور از محکم بودن و صحیح بودن اتصالات اطمینان حاصل کنید. میتوانید برای افزایش طول عمر این سنسور و سنسورهای دیگر خودرو از بنزین سوپر به صورت ماهانه و شست و شوی انژکتور به صورت دوره ای بهره ببرید.