یاتاقان یا بلبرینگ چرخ (BARING) قطعه‌ای مکانیکی است که اجازه حرکت بیش از دو قطعه روی هم را به طور نسبی می‌دهد. از این یاتاقان‌ها در وسایل مکانیکی بسته به دامنه حرکتشان استفاده می‌کنند. بلبرینگ‌ها یا یاتاقان‌های توپی، از گونه‌هایی هستند که در ساخت آنها از گوی‌های فلزی استفاده شده و به دلیل اینکه نسبت بار بر روی سطح تماس این گوی‌ها با رینگ‌های خارجی و داخلی بسیار ناچیز است حرکت دورانی آنها به نرمی صورت می‌پذیرد. استفاده بلبرینگ چرخ در سیستم چرخ خودرو باعث تسهیل چرخش لاستیک و کمتر شدن صدای این سیستم می‌شود. در هر چرخ خودرو از یک بلبرینگ استفاده شده است و در صورت خرابی بلبرینگ یک چرخ معمولا نیازی به تعویض همه نیست.
خرابی بلبرینگ چرخ و نشانه های آن:
هنگامی که بلبرینگ خراب می‌شود در اکثر موارد ساچمه‌های داخل آن خرد می‌شود و این خرابی، توزیع فشار روی قطعات دیگر چرخ را زیاد می‌کند پس بهتر است به محض دیدن نشانه‌های زیر به تعمیرکار مراجعه کنید:
- یکی از شایع ترین نشانه‌های خرابی بلبرینگ چرخ صدای جیر جیر چرخها مخصوصا در سرعت های پایین است.
- دربرخی موارد ماشین اصطلاحا یک دست می‌کشد که معمولا با ساییدگی لاستیک در همان سمت همراه است که باید به خرابی بلبرینگ شک کرد.
- لرزش فرمان علی الخصوص در سرعت‌های بالا که گاهی با صدای غیر عادی همراه است نیز می تواند از نشانه‌های خرابی بلبرینگ باشد.
- در پیچ‌های تند اگر از چرخهای ماشین صدایی مانند تق تق شنیدید بلبرینگ شما خراب است.
- کلا در مواردی که در سیستم زیر و بند خودرو مشکلی پیش می‌آید چراغ ABS خودرو روشن می‌گردد که گاهی می‌تواند ناشی از بلبرینگ باشد.
جلوگیری از خرابی بلبرینگ چرخ:
با رعایت موارد زیر میتوانید از خرابی زودرس جلوگیری کنید و عمر مفید آن را افزایش دهید:
- چون سیستم زیر و بند اتومبیل با یکدیگر به نوعی در تماس هستند بهتر است همیشه از سرویس دوره‌ای و رسیدگی به آن غافل نشوید چرا که مثلا خرابی کاسه چرخ و اکسل عقب باعث خرابی بلبرینگ‌های عقب و خرابی سگ دست می‌تواند باعث خرابی بلبرینگ‌های جلو شود.
- در هنگام عبور از روی دست انداز سرعت خودرو را کاهش دهید و پای خودرو از روی ترمز بردارید تا به چرخ ها فشار نیاید.
- حتما در زمان‌های تعویض قطعه از قطعات با کیفیت و با ضمانت استفاده کنید تا عمر مفید بالاتری داشته باشند. هم‌چنین اگر تعمیرکار خودرو بلبرینگ را خوب جا نزند باعث خرابی این قطعه می‌شود.
- هر از گاهی چرخهای خودرو را جک بزنید و با چرخاندن آنها و گذاشن یک قوطی مماس با لاستیک در زمان چرخاندن چرخ با دست، از تاب نداشتن چرخ و نداشتن صداهای اضافی مطمئن شوید.