ضدیخ مایعی است که از ترکیب یک سیال پایه با افزودنی های خاص برای کاربرد وسیعی در خودرو به کار می رود. بر خلاف تصور عام، وظیفه اصلی این مایع در خودرو جلوگیری از خوردگی قطعات و سطوح داخلی قسمت هایی است که این مایع در آنها گردش دارد. در تکنولوژی های اولیه برای خنک کردن موتور خودرو،از آب استفاده می شد ولی آب به دلایل بسیاری از جمله خاصیت خورندگی فلزات، از بین بردن پلاستیک ها بعد از طولانی مدت و بازه نقطه انجماد نسبت به جوش مشکلات زیادی برای خودرو به وجود می آورد. در نتیجه تولید کنندگان خودرو از سیالات دیگری به جای آن استفاده کردند.
انواع ضدیخ:
ضدیخ ها با توجه به ساختار ماده پایه به دو گروه تقسیم می شوند:
ضدیخ با پایه معدنی:
این ضدیخ ها به در بازار رایج تر هستند و در موتور خودرو طول عمری در حدود یک سال دارند.
ضدیخ با پایه آلی :
این ضد یخ ها به دلیل دلیل استفاده از مواد آلی در فرمول پایه آنها، طول عمر بیشتری نسبت به گروه قبلی و عمری در حدود 3 تا 5 سال دارند، در خودرو هایی مانند خودرو های گازسوز،که احتمال خوردگی در قطعات موتور آنها بیشتر وجود دارند، باید حتما از این ضد یخ ها استفاده کرد.
چرا ضدیخ سبز رنگ است؟
تنها دلیلی که این ماده به این رنگ است به دلیل مشخص شدن نشتی آن و تمایز با مایعات دیگر خودرو است.
کاربرد های ضدیخ:
ضد خوردگی Anti-Corrosion :
همانطور که گفته شد وظیفه اصلی ضد یخ جلوگیری از خوردگی قطعاتی است که این مایع از درونشان عبور میکند. این مایع با اکسیداسیون سطحی روی سطح قطعات باعث ایجاد لایه ای محافظ روی آنها می شود و همچنین به دلیل استفاده از افزودنیهای خاص، رسوب زدایی میکند. هم چنین در ترکیبات آنها از موادی استفاده می شود که کمترین واکنش را با قطعات لاستیکی و پلاستیکی می دهد.
ضد یخ زدگی Anti-Freezing :
همانطور که می دانید آب در صورت یخ زدن افزایش حجم می دهد و اگر درون خودرو باشد باعث ترکیدن یا ترک برداشتن بلوک سیلندر و یا قطعاتی مثل رادیات می شود. ضد یخ ها با پایین آوردن نقطه انجماد آب از این واکنش جلوگیری میکنند.
ضد جوش Anti-Boiling :
یکی از کاربرد های بسیار با اهمیت ضد یخ ها جلوگیری از جوش آوردن خودرو در فصول گرم سال و مواقعی که موتور گرمای زیادی تولید میکند، است. ترکیبات ضدیخ نقطه جوش را آب را بالا میبرند.این نکته در خودرو های جدید که حجم موتور پایین تری دارند و از توربوشارژ استفاده می کنند بسیار حائز اهمیت است.
از چه ترکیب و در چه موقعی برای تعویض ضدیخ اقدام کنیم؟
بهترین و مناسب ترین درصد ترکیب ضد یخ الزاما غلیظ بودن آن نیست بلکه در دفترچه راهنمای هر خودرو بهترین و کارآمد ترین نسبت ترکیب آن با آب های مخصوص رادیات مشخص شده است. همچنین با توجه به اینکه نوع ضد یخ خودرو چیست و همچنین کیفیت برند آن، باید حداقل در سرویس های دوره ای سالانه مقدار و نسبت آن را بررسی نمود.